Ik ben in de jaren ’90 van de vorige eeuw opgeleid tot gestalttherapeut en startte mijn praktijk destijds met individuele en relatietherapie. Hoewel ik nu geen therapie meer binnen mijn aanbod heb, blijft de visie en methodiek van de Gestaltbenadering wel deel uit maken van mijn werkwijze.
Typerend daarvoor is:
- Contact en gewaarzijn
- Wisselwerking tussen persoon en omgeving
- Aandacht voor het hier en nu
Door niet enkel op de problemen te focussen, maar juist te onderzoeken hoe je ze ervaart, welke betekenis ze hebben in je leven en hoe je ermee omgaat, creëer je een meer ontspannen houding. De aandacht is daarbij vooral gericht op wat je zintuigen waarnemen en wat je lijfelijk ervaart. Dat geeft vaak een passender antwoord op levensvragen dan wat je er van vindt of hoe je erover denkt. Door je te concentreren op ‘lichaamstaal’ en op wat je zintuigen je vertellen, leer je om opnieuw contact te maken met je eigen beleving. Dat is het begin van een nieuwe en creatieve manier van omgaan met je problemen.
Verbonden met anderen
Uitgangspunt is dat we allemaal onlosmakelijk verbonden zijn met onze omgeving. Met je gezin, familie, werk, vrienden en de rest van de wereld. Er is altijd sprake van een wisselwerking tussen persoon en omgeving en omgekeerd. Wanneer die wisselwerking verstoord wordt en het evenwicht zoek is, kun je in de knel komen. Als je niet in staat bent dat te herstellen, kun je er op den duur ziek van worden.
Een voorbeeld: als iemand zich voortdurend aanpast aan wat anderen zeggen en doen, dan ‘vergeet’ hij wat hij zelf nodig heeft en verliest hij het contact met zichzelf. Dan moet hij eerst opnieuw ontdekken wat hij zelf voelt en wil en nodig heeft. En vervolgens hoe hij, zonder in het andere uiterste te vervallen, weer in evenwicht komt met zijn omgeving.
Deze opvatting verschilt van (psycho)therapeutische scholen, die psychische problemen zien als een verstoring binnen de persoon, een verstoring van het eigen geestelijk evenwicht.
Proefondervindelijk
Werken vanuit de Gestaltbenadering betekent een ervaringsgerichte aanpak en niet enkel ‘praten over’. Het gaat er niet om een aannemelijke verklaring voor je problemen te vinden. Zo is de vraag niet ‘waarom pas je je steeds aan?’. Maar veeleer: ‘vertel eens hoe dat in zijn werk gaat. Wat voel je dan, wat denk je dan, wat doe je dan?’ En ook: ‘hoe is dat nu, terwijl je met mij praat’. Je vertaalt dan als het ware je probleem naar het hier en nu en krijgt er zelf (meer) grip op. Daar begint verandering!
De Gestaltbenadering kan een soort ontdekkingsreis worden. Een proces van gewaarwording, waardoor je gaat merken wat je zelf doet, wilt en kunt en hoe je dat in praktijk kunt brengen.
Een boeiend proces dat soms pijnlijk en confronterend is, maar tegelijk ook humoristisch en bevrijdend kan zijn.
